Samen met jouw studiegenoot Thomas Clever startte je na de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht een ontwerpbureau, waarna je je als snel specialiseerde in datavisualisatie, waarom die keuze?
“We zijn begonnen als grafisch ontwerpbureau en we merkten al snel dat we vooral enthousiast werden van de meer inhoudelijke klussen die verder gingen dan de geijkte huisstijlen, boeken en corporate websites. We zijn creatieven die graag op een abstracte manier nadenken. Met data werken was voor ons de oplossing. Dat was tien jaar geleden nog vrij nieuw; er waren nog geen strakke richtlijnen of specifieke klantvragen. Dat gaf ruimte om te innoveren, maar was ook een spannende wending. Om op te vallen maakten we onze eerste CLEVER°FRANKE weerkaart, waarop we het weer op elke dag van het jaar op een creatieve manieren visualiseerden. Dat is echt een sleutelproject geweest om interesse op te wekken bij potentiele opdrachtgevers.”

Wanneer wordt data goed design?
“Ik zie data vooral als content. Pas als je er wat mee doet kun je kijken of er sprake is van design. Als je design ziet als een probleemoplosser, dan kan goed ontwerp nodig zijn om data te ordenen en inzichtelijk te maken. Maar data zelf kan ook de oplossing blijken voor een designprobleem. Werken met data is voor ons altijd een fluïde proces. Soms is concrete data ons startpunt en ontdekken we een andere interessante invalshoek tijdens het verzamelen ervan. Maar het kan ook voorkomen dat we starten met een verhaal dat we willen vertellen en daar data bij zoeken om dat verhaal, vorm te geven.”

Wat waren de grootste uitdagingen bij jullie winnende project voor BMX?
“Je probeert een dynamische sport in drie dimensies te tracken in een grote ruimte, om het vervolgens live inzichtelijk te maken voor een groot publiek. We hadden een perfecte live-versie nodig, begrijpelijk en aantrekkelijk voor het publiek en nauwkeurig en werkbaar voor de jury. De grote uitdaging is de arbeidsintensiviteit. Je hebt in de huidige opzet een groot productieteam nodig op locatie. We hebben een hele mooie aftrap gegeven, maar voordat dit echt een simpel te gebruiken ‘product’ kan worden, zou het mooi zijn als we een development partij kunnen vinden die genoeg back-up scenario’s in de software stopt, zodat je nog maar één of twee personen nodig hebt bij een live event.”

Wat is de toekomst van datavisualisatie?
“We tracken met zijn allen stiekem al heel veel data. Denk aan de GPS locatie om Google Maps te gebruiken, de bewegingsdetector die onze stappen telt en de met wifi verbonden temperatuursensor op onze slimme thermostaat. Ik denk dat dat er nog meer soortgelijke diensten en producten komen, maar we hebben ook een limiet voor de hoeveelheid informatie die we op kunnen en willen nemen. We krijgen al dan niet geautomatiseerde redacteuren die ons alleen het overzicht en de conclusies voorschotelen met relevante inzichten. Op grotere schaal biedt data slimme oplossingen om prettig te kunnen blijven samenleven op dit kleine stukje aarde. Denk aan zelfrijdende auto’s die data verzamelen om veilig te kunnen rijden, toepassingen waarmee de overheid bijvoorbeeld uitstoot kan meten of oplossingen waarmee we de doorstroom van verkeer of afvalverwerking efficiënter kunnen regelen.”

Dat data steeds meer geïntegreerd wordt, blijkt ook uit de grafische identiteit die jullie ontwikkelden voor Eurovisie Songfestival 2020. Hoe combineerde je daar data met grafisch ontwerp?
“De nieuwe grafische identiteit genaamd Open Up is een combinatie van zelfontwikkelde software en historische data van het festival. Door deze te combineren hebben we een iconische identiteit gecreëerd die de geschiedenis op een authentieke manier in kaart brengt. De kleuren zijn gebaseerd op de landsvlaggen en de plaatsing komt vervolgens voort uit het jaartal wanneer het land zich bij het Eurovisie Songfestival heeft aangesloten.”

Data heeft voor veel mensen ook een negatieve connotatie, omdat het onderwerpen raakt als privacy en commercialisatie. Hoe kijk jij daar tegenaan?
“Ik vind dat we met elkaar een mening moeten gaan vormen over de rol van datatechnologie in ons leven. Daarbij moeten we onderzoeken wat de implicaties zijn van het gebruik van data door bedrijven en overheden en met elkaar bepalen welke ruimte dit soort technologie in ons leven mag innemen. Veel mensen hebben het gevoel dat ‘data hen overkomt’, daar moeten we vanaf. Alleen zo kunnen we met elkaar een soort ethische standaard zetten. De datarevolutie kan helpen om beter samen te leven, laten we dan samen vooral bedenken hoe we het wél willen hebben. We hebben daar afgelopen november een voorzet voor gedaan voor de stad Utrecht. Daar organiseerden we samen met RAUM Cirque du Data. Een festival vol discussie, inzicht en expo’s over hoe het leven in de stad aantrekkelijker wordt met behulp van data.”

Freestyle BMX naar een hoger plan
Opdrachtgever Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie (KNWU) gaf CLEVER°FRANKE de opdracht om BMX Freestyle als topsport op de kaart zetten. Het resultaat: een 3D real-time datavisualisatie die fans, juryleden, toeschouwers en sporters een boeiende en gemakkelijk te begrijpen showcase biedt van de prestaties van de renners. Het ‘data-driven’ designbureau gebruikte daarvoor een sensortechnologie (ontwikkeld door het Urban Sports Performance Centre) die de snelheid, lift en oriëntatie van de renners opvangt. Een realtime datavisualisatie reproduceerde de prestaties voor de jury, maar ook voor het grote publiek.