Waarom is de essentie van mode zo moeilijk te vatten terwijl iedereen zich ’s morgens aankleedt en daarbij, indien mogelijk, ook eigen keuzes maakt? Vrouwen begrijpen mode beter dan, de meeste, mannen. Toch verschijnen er ook bij vrouwen soms vraagtekens bij het plaatsen van een modecollectie of presentatie. Is het mooi of juist niet, een knoeierig geheel of een statement, wat voel ik eigenlijk als vrouwenkleding ontworpen door mannen op de catwalk wordt gepresenteerd?
Je moet je er toch een beetje in verdiepen voordat je iets hardop als mooi of lelijk bestempelt. En ja, aan persoonlijke smaak is het moeilijk ontkomen. Smaak, een woord dat bij velen niet meer door de ballotage komt.

‘Designer fashion’ is op zich heel goed zichtbaar; van iedere ontwerper is de collectie op het internet te vinden, er zijn toonaangevende influencers en er zijn nog steeds modebladen. Trouwens, als je het over het begrip influencers hebt rijzen er bij veel mensen meteen allerlei vragen: wat doen die influencers in hemelsnaam, wat dragen ze bij en voor wie? Dan komen we meteen bij de mega modebedrijven die pittige vloggers met veel volgers graag kledingstukken cadeau geven zodat zij, door de stukken te dragen in hun filmpjes, de verkoop ervan zullen stimuleren.

Mode gaat, mijns inziens, vooral over emotie, intuïtie, reflectie, vooruitzicht en cultuur.
Het gaat ook over haast, de ontwerper moet vooroplopen om een passend beeld te creëren dat een half jaar later alweer anders kan zijn. Je móet je als ontwerper verhouden tot een wereld waarvan oprechte schoonheid altijd de basis is geweest; een wereld die inmiddels is uitgegroeid tot een weerzinwekkende industrie waarin geld de absolute hoofdrol speelt.

Op die industrie en de huidige samenleving reageren ontwerpers met de vormgeving of presentaties van hun collecties. Materialen en hergebruik krijgen de volle aandacht en de genderbeleving levert bij een modepresentatie geen schok of verrassing meer op. Jonge ontwerpers vervangen peperdure catwalk shows door shows op alternatieve locaties, showrooms, digitale presentaties, films en performances. Er worden verhalen en ensceneringen neergezet samen met kunstenaars, ontwerpers, filmers, muzikanten e.a… Dit is een herkenbare ontwikkeling die je ook ziet bij andere ontwerpdisciplines en in de kunsten.

Het ontdekken en gebruiken van digitale technologie wordt in de mode steeds belangrijker. Niet alleen leuke slimmigheden in kleding met het oog op sport en gezondheid, maar digitaal ontworpen en gepresenteerde collecties die uitsluitend digitaal gedragen worden, nooit overschotten, geen vervuilende materialen, nooit wassen. En….ideaal om jezelf te vervangen! Tja, de oplossingen zijn er nog niet allemaal maar het is interessant om te volgen.

Nederland is geen modeland, ook nooit geweest. Het is interessant te zien hoe en waarom Nederlandse ontwerpers in het buitenland toch zeer worden gewaardeerd. Dat gaat vooral over inventiviteit, creativiteit en soms humor. Viktor & Rolf werd in één klap beroemd in Parijs door de performance op de catwalk waarbij zij tweeën bij één model, stilstaand op de catwalk, alle kledingstukken elegant over elkaar aantrokken. Een creatieve oplossing ingegeven door geldgebrek. Iris van Herpen staat aan de internationale top door het gebruik van unieke digitale technieken waarmee ze schoonheid creëert. Vindingrijkheid en presentatie; mag menig jonge ontwerper in deze sporen treden.

Mijn eigen antwoord op mijn eigen vraag: Om goed te beoordelen moet je van mode durven gaan houden.

Liesbeth In ‘t Hout, DDA-jurylid en commissievoorzitter in de categorie ‘Fashion’