02.10.2024

DUO-INTERVIEW: Marius Jopen x Diego Grandry

1
2

— ‘AI kunst is niet ‘echt’ of ‘nep’’

Marius Jopen won in 2016 de Dutch Design Award voor Young Designer met een heel divers portfolio. Hij is beeldend kunstenaar, AI-innovator, regisseur en docent, om maar een paar van zijn vele talenten te noemen. Marius zet een andere multidisciplinaire ontwerper in de spotlight: Diego Grandry. Diego verkent in zijn werk hoe je digitale innovaties kunt gebruiken om een nieuwe visuele taal te ontwikkelen.

Marius: “Ik vind het leuk dat Diego’s werk zichzelf niet te serieus lijkt te nemen. Het werkt goed om abstracte werelden met humor te benaderen. Er zit een soort archeologische vreemdheid in Diego’s beelden, dat vind ik echt fantastisch.”

Diego: “Eerlijk gezegd dacht ik niet dat de humor in mijn projecten zo expliciet zichtbaar was voor het publiek. Ik probeer wel humor te verwerken door soms expres iets toe te voegen wat totaal niet op zijn plek is. Daardoor ontstaat er hopelijk een vreemde spanning die het werk laat opvallen. Dus ik ben blij dat dat wordt opgepikt.”

Muziek

Diego: “Ik ben ooit begonnen met het ontwerpen van een albumhoes en uiteindelijk werd ik ook VJ. Als beeldend kunstenaar die met bewegend beeld werkt, kun je je eigenlijk geen video zonder geluid voorstellen. Het voelt dan alsof een van je zintuigen is afgesneden.”

Marius: “Ik voel me al vanaf jonge leeftijd aangetrokken tot visuele kunst. En ik maakte ook al beats, dus ik begrijp hoe die tools werken. Het is logisch om ze samen te brengen; het is een win-winsituatie. Ik heb veel visuele experimenten gedaan en die zouden echt saai zijn zonder muziek. Ik VJ ook en ik vind het prachtig wanneer mensen visueel verbinding kunnen maken met muziek. Een rave is als een speelplaats waar deze twee werelden samenkomen.”

AI

Marius: “Met AI kun je werelden en composities creëren, waar je vervolgens zelf verder aan kunt werken. Ik zie mijn werk nog steeds als handwerk. Ik probeer continu nieuwe digitale tools uit en ik vind het leuk om verschillende AI-modellen te combineren. Ik pas het resultaat altijd aan, totdat ik krijg wat ik wil. Onlangs werkte ik mee aan een video die we met AI hebben gemaakt, in de stijl van waskrijt. We besloten enkele van de digitale frames over te trekken met de hand. Daardoor werden de beelden nét iets mooier en dat was genoeg reden voor ons om alle frames opnieuw te bewerken. We hebben meer dan duizend frames met de hand overgetrokken, alleen om die analoge esthetiek te bereiken. Diego, hoe denk jij dat we in de toekomst kunnen herkennen of kunst met AI gemaakt is of echt is?

Diego: “Ik zou geen onderscheid maken of AI-kunst echt is of niet, maar ik heb wel een systeem om de waarde van AI in projecten te beoordelen. Ik stel de vraag: waarom wordt AI hier gebruikt? Is die reden valide? Wat is het einddoel? En is dat doel bereikt door AI in te zetten? Zegt dit werk iets, en is dat wat je wilde zeggen?”

Marius: “Soms vind ik dat AI-kunst een beetje oppervlakkig wordt, omdat makers niet laten zien hoe een werk tot stand is gekomen. Dan lijkt het alsof het alleen maar gaat om het kiezen van een stijl, die je willekeurig toepast op een project. Terwijl je stijl moet combineren met context.”

Diego: “Ik gebruik AI in kleine doses. Het is nooit het volledige eindresultaat, maar slechts één van de lagen in het werk. Als ik iets maak met slechts één prompt, is het te simplistisch. Toen de eerste text-to-image modellen verschenen, voelde het als een innovatie die schadelijk zou kunnen zijn. Iedereen in ons vakgebied dacht dat ze binnen een paar jaar hun baan kwijt zouden zijn. Dat zette me aan het denken. Ben ik nu gewoon een prompt-machine? Gelukkig liet een vriend me zien hoe deze ‘enge’ technologie juist meerwaarde kan hebben. Als je ervoor openstaat om ermee te werken, hoef je het niet als hulpeloze maker te ondergaan. Je hebt zelf de regie.”

Lesgeven

Marius: “Een paar jaar geleden maakte ik een sciencefictionfilm. We werkten toen veel met stagiairs. Ik merkte toen dat ik het echt leuk vind om ze te laten zien hoe dingen werken. Op dit moment geef ik les aan studenten aan de Hochschule Bielefeld, waar ik ze leer hun eigen AI te programmeren. Ik geniet ervan om naar hun ideeën te luisteren en samen met hen hun projecten te verbeteren.”

Diego: “Als ik geen les zou geven, zou ik het gevoel hebben dat er iets ontbreekt. Ik ben iemand die heel graag dingen uitlegt aan anderen en ik vind het geweldig om zelf nieuwe dingen te leren. Mijn studenten laten me voortdurend dingen zien waarvan ik niet wist dat ze bestonden en daar word ik heel blij van.”

Praktijk

Diego: “Ik zou graag op een punt in mijn carrière komen dat mensen met me willen werken vanwege mijn visie, en niet alleen vanwege de diensten die ik aanbied. Het kan moeilijk zijn om geld te gaan verdienen met werk dat zo dierbaar voor je is, omdat het doordrenkt is met je eigen subjectieve gedachten. Marius, hoe balanceer jij je eigen vrije werk en opdrachten?”

Marius: “Ik heb nooit een vaste baan als grafisch ontwerper gewild, precies om de reden die jij noemt. Daarom heb ik een schaduwcarrière ontwikkeld. Vijftien jaar geleden ben ik begonnen met websites bouwen en nu heb ik een webdesignstudio, die me enige onafhankelijkheid geeft. Ik zou graag zien dat ik me in mijn praktijk kan omringen met andere creatieve mensen, om samen te werken aan projecten die ik niet alleen kan doen.”

Evelien Reich was de afgelopen drie jaar voorzitter van de Young Designer jury van Dutch Design Awards. Dit jaar interviewt ze de Young Designers die DDA heeft geselecteerd uit de archieven en de talenten die deze ontwerpers in de spotlight willen zetten. Alle twintig Young Designers uit verleden en heden tonen hun werk in de 2024 DDA tentoonstelling tijdens Dutch Design Week in Eindhoven (19-27 oktober).

Ontdek het werk van Marius Jopen en Diego Grandy en alle andere Young Designers of the Past & Present in de DDA24 expositie in Microlab Hall op Strijp-S, tijdens Dutch Design Week. Van 19 tot en met 27 oktober 2024 in Eindhoven.

Met onze nieuwsbrief ben je altijd op de hoogte!