Femke: “Toen ik mijn bachelor deed, kwam ik door Manons werk de term Social Design tegen, het was in feite mijn startpunt. In die periode inspireerde ze mij ook heel erg.” 

Manon: “En nu zijn we collega’s! Wat ik zo goed vind aan Femke is dat ze op een laagdrempelige manier een sociaal thema aansnijdt. Daardoor is het leuk en luchtig voor de deelnemers, maar ook voor de toeschouwer. Je wordt op een speelse manier binnengehengeld, maar gaat direct dieper nadenken over het onderwerp.”

Femke: “Een project start meestal met een detail dat mij persoonlijk nieuwsgierig maakt. Dingen waar je niet meteen bij stilstaat, die spreken me aan. Als je over zoiets na gaat denken, kom je al snel bij de grotere maatschappelijke onderwerpen uit die daaraan ten grondslag liggen. Ik zag in mijn buurt steeds iemand op een extravagante scootmobiel en dacht: daar moet meer achter zitten.”

Manon: “Je kunt vervolgens een jaar schrijven aan een plan, maar Femke is het gewoon gaan doen. Ze heeft iemand op straat aangesproken en vroeg of ze mee kon rijden op een scootmobiel. Voor mij is dat de meest voor de hand liggende manier van onderzoek, maar toch zijn er maar weinig mensen die zo werken.”

Femke: “Ik wilde de scootmobiel losmaken van de vooroordelen die eraan kleven. Er is een verdraaid beeld binnen de maatschappij, dat een soort stoffige deken over het voertuig heeft gelegd. Dat beeld focust alleen op het praktische en het functionele, dat sowieso vaak aan de zorgsector wordt gekoppeld. Ik zoek vervolgens een contrast. Het tegenovergestelde van dat functionele was voor mij theater: een kunstvorm die zelf-expressie faciliteert.” 

Manon: “Ik gebruik zelf een soort Paard-van-Troje-methode. Ik heb een bepaald doel, bijvoorbeeld mensen naar een museum brengen die daar normaal gesproken niet komen. Dan sluit ik me eerst aan bij die nieuwe doelgroep om te kijken: wat past er al bij hun leven?”

Femke: “En door de niet-designwereld erbij te betrekken, kan je de authenticiteit van een project waarborgen.”

Manon: “Mijn makke is dat ik eigenlijk alles wel interessant kan vinden, ik ben heel nieuwsgierig. Toen ik nog studeerde, dacht ik: ik moet álles weten. Nu zie ik het juist als mijn kracht dat ik heel veel niet weet. Ik laat me inspireren door de ervaringen van anderen, en dan is het belangrijk om zelf niet een super sterke mening te hebben. Dat levert alleen maar ruis op in het onderzoeksproces.”

Femke: “Ik probeer ook altijd met een blanco blik te beginnen. Een mogelijk statement moet uit het onderzoek voortkomen, dat kan er niet bij de start al zijn. Het kan namelijk altijd anders uitpakken dan je dacht.”

Manon: “Ja, het niet-weten is het gouden ticket.”

Femke: “Wat wij allebei doen is een beetje opschudding creëren, zodat mensen opnieuw gaan kijken. Ik hoop in de toekomst concepten op meerdere locaties te laten landen, want juist de interactie zorgt ervoor dat je tot sociale impact komt.”

Manon: “Toen ik net afgestudeerd was, dacht ik dat ik minimaal twee keer per jaar onder mijn eigen naam een project moest realiseren. Dat idee heb ik volledig losgelaten. Ik ben nu meer bezig met waar ik een wezenlijk verschil kan maken. Daarom doe ik steeds vaker projecten in opdracht, waarbij de urgentie voelbaar is en ik kan werken met een team dat ervoor wil gaan. Als ontwerper ben je meer ‘een schakel’ dan ‘de oplosser’ van grote maatschappelijke problemen.”

Femke: “Een onderzoek moet vervolgens naar buiten, want anders is het gewoon een leuke persoonlijke ervaring. Hoe creatieve mensen denken, kan iets wat nog niet bestaat voorstelbaar maken. En soms creëer je alleen bewustwording.” 

Manon: “Ik was laatst bij een jeugdzorgorganisatie en na een uur heb ik gezegd: ‘Door al die vaktermen snap ik niets van wat jullie zeggen.’ Het houdt mensen een spiegel voor, want als ik het al niet begrijp, hoe moet dat dan zijn voor hun jonge cliënten? Alles wat over maatschappelijke waarden gaat, is heel complex gemaakt. Er ligt een taak voor de ontwerper om dat te vereenvoudigen.”

Evelien Reich was de afgelopen drie jaar voorzitter van de Young Designer jury van Dutch Design Awards. Dit jaar interviewt ze de Young Designers die DDA heeft geselecteerd uit de archieven en de talenten die deze ontwerpers in de spotlight willen zetten. Alle twintig Young Designers uit verleden en heden tonen hun werk in de 2024 DDA tentoonstelling tijdens Dutch Design Week in Eindhoven (19-27 oktober).